Beliau merupakan sepupu kepada Rasulullah
SAW, dan abang kepada Ali bin Abi Talib. Beliau berusia 20 tahun lebih tua dari Ali. Isteri beliau
bernama Asma’ binti Amis.
Dikenali sebagai Abi al-Masakin kerana
beliau suka mendampingi golongan fakir miskin.
Ja’far gemar membantu dan berbuat baik terhadap mereka. Beliau merupakan
seorang yang bersemngat dalam perjuangannya, bijaksana dan gigih.
Ja’far adalah antara orang yang terawal
menerima dan memeluk Islam dan beliau telah menyertai rombongan ke Habsyah. Di
sana, beliau menemui raja al-Najashi bagi menyampaikan dakwah Islamiah daripada
Rasulullah SAW dan akhirnya mendapat berita kegembiraan apabila raja al-Najashi
dan rakyatnya menerima Islam.
Beliau turut menyertai peperangan Khaibar
dan tentera Islam beroleh kemenangan di sana. Kepulangan mereka dari Khaibar
disambut baik oleh Rasulullah SAW. Rasulullah SAW bersabda yang bermaksud :
“Demi Allah, aku tidak tahu mana satu yang gembira dengannya; pembukaan Khaibar
atau kepulangan Jaafar?”
Ja'far bin Abi Talib gugur syahid dalam
peperangan Mu’tah bersama Zaid bin Harithah dan Abdullah bin Rawahah.
Rasulullah SAW berasa sangat sedih atas kematiannya kerana Baginda amat
menyukai dan menyenangi beliau. Sesungguhnya jasa beliau dalam perkembangan
Islam amat banyak kerana beliau merupakan seorang yang bijak dan pintar dalam
mengatur strategi dan menyebarkan Islam kepada golongan Musyrikin.